سی دی CD
CD یک لوح گرد نوری است که برای انبار کردن داده‌های رقمی دیجیتالی به کار می‌رود. لوح فشرده در اصل برای کار با آواهای دیجیتالی شده، اختراع شده بود و همچنین به عنوان ابزار ذخیره و انبارش داده‌ها یا همان لوح فشرده فقط خواندنی سی دی رام CD-ROM هم استفاده می‌شود.
ابزاری که توانایی خواندن سی دی رام را دارند امروزه از اجزاء استاندارد رایانه‌های شخصی بشمار می‌روند. روی‌هم‌رفته لوح‌های فشردهٔ آوایی با لوح های فشرده فقط خواندنی تمایز دارند و لوح نوازهایی CD players که برای شنیدن آوا درست شده‌اند نمی‌توانند داده‌هایی که بر روی سی دی رام انبار شده را درست بفهمند، گرچه رایانه های شخصی معمولاً می‌توانند لوح صوتی را هم بنوازند.
این ابزار توسط شرکت‌های Philips و Sony توسعه یافت و ۱۹۸۲ منتشر شد. هرچند آمار فروش لوح فشرده در سال ۲۰۰۷ به بیش از ۲۰۰ میلیون می‌رسد ولی با گسترش مصرف حافظه‌های قابل حمل مثل Flash Memory و ذخیره سازهای قابل حمل مصرف لوح فشرده به نصف تقلیل یافته است. لازم است ذکر شود که بازی های پلی استیشن و اکس باکس هم روی cd است .
سی دی
تاریخچه cd
این نوع دیسک اولین بار در سال ۱۹۷۹ (۱۳۵۷ هجری شمسی) توسط شرکت فیلیپس و سونی به عنوان دیسک نوری برای ذخیره موسیقی cd معرفی شد. پس از یک سال کار مداوم پیشرفت زیادی در کیفیت صدا و حجم ذخیره شده به وجود آمد و در ۱۹۸۱ اولین محصول این نوع لوح با محتوی «سمفونی آلپ» ساخته ریچارد اشتراوس در کشور آلمان ساخته و عرضه گردید و در برنامه «جهان فردا» شرکت BBC پخش شد. هرچند ساخت لوح فشرده ابتدا به عنوان پخش صوت ابداع شده بود ولی در سال ۱۹۸۵ لوح رایانه‌ای CD-ROM و در سال ۱۹۹۰ CD-Rcordable برای ذخیره اطلاعات و داده‌ها ساخته شد. مخترع CD یا لوح فشرده یا compact disc نوریو اوگاا بوده که در سال ۱۹۸۲ به ریاست شرکت بزرگ سونی رسید و وی در سن ۸۱ سالگی در سال ۲۰۱۱ درگذشت.
مشخصات فنی و ظاهری
لوح همان طور که در شکل نشان داده‌شده بطور عمده از چهار لایه تشکیل شده‌است. پلاستیک پلی‌کربنات با روکش نازکی از آلومینیوم با خلوص بالا (Super Purity Aluminium) با غشاء محافظت کننده‌ای از جنس لاک. سی دی های استاندارد ۱۲۰ میلی‌متر دارای ظرفیت برابر ۷۴ دقیقه موسیقی یا ۶۵۰-MB اطلاعات هستند. (در نسخه‌های جدید تر تا ۷۰۰ مگابایت).
سی دی دارای دو استاندارد برای ذخیره اطلاعات به صورت کتابچه قرمز برای سی دی صوتی و استاندارد کتابچه زرد برای سی دی رام است. اطلاعات درون CD به صورت شیارهای حلزونی شکل و مارپیچ ذخیره می‌شود ، برای بازیابی اطلاعات از زیرکانال‌هایی که متناظر با بیت‌های هر دیسک است استفاده می‌شود. کانال‌های موجود در سی دی عبارت اند از P Q R S T U V W و متناظر با آن BIT های ۷ ۶ ۵ ۴ ۳ ۲ ۱ ۰ قرار دارند که در بازیابی از یک سی‌دی هد R/W را هدایت می‌کند تا به اطلاعات مورد نظر در دیسک دسترسی پیدا کند، علاوه بر آن خط و شیارهای موجود در سی دی صوتی باعث می‌شود برای انتخاب هر شیار موسیقی هد R/W به صورت دستیابی مستقیم و بدون طی کردن کل دیسک به شیار مربوط دست پیدا کند.