تولید

تولید یا فرآوری، از اصطلاحات علم اقتصاد، به معنی تهیه کالا و خدمات مورد نیاز با استفاده از منابع و امکانات موجود است. و بر دو نوع است، مداوم و متناوب. فعالیّت تولیدی سلسله اقداماتی است که برای تبدیل منابع به کالاهای مورد نیاز صورت می‌گیرد.

واژه Production در لغت به معانی استخراج، فراورده، محصول، کار، عمل، نتیجه، ارائه آمده‌ است.
ساخت نام صنعت بسیار مهمّی ست که از ماقبل تاریخ ایجاد شد. شاید بتوان تولید را اوّلین صنعت بشر دانست. نیاز به تولید، منجر به پیشرفت تمام رشته‌های مهندسی شد.

در اقتصاد، خلق مطلوبیت از طریق فعالیت انسانی است. از نظر علم اقتصاد، دربردارنده خلق اشیا توسط انسان نیز هست؛ ولی شامل دیگر فعالیت‌های خدماتی چون حفاظت و نگهداری، پاکیزه‌سازی و … هم می‌شود.

ساخت را ایجاد فایده و مطلوبیت برای ارضای خواسته‌های افراد می دانند؛ در عین حال ، رشته‌ای از فعالیت‌های انسانی است که عوامل تولید توسط آن‌ها با یکدیگر ترکیب شده و کالاها و خدمات مورد نیاز افراد را فراهم می‌کند. مفهوم آن ، علاوه‌بر جریان تغییر کالاها، شامل کلیه خدماتی است که در بهبود فایده کالا مؤثر بوده و به‌ هنگام نیاز در دسترس افراد قرار می‌گیرند.

سازندگان اقتصادی برای کسب سود بیشتر عوامل تولیدی را به‌گونه‌ای مناسب با یکدیگر ترکیب می‌کنند. همچنین روند فعالیت‌های آن‌ها چنان است که کمترین هزینه‌هایی را برای یک سطح مشخصی به‌دنبال دارد. میزان تولیدات و ارزش اقتصادی آن یکی از مهم‌ترین ابزار اندازه‌گیری موفقیت‌های اقتصادی کشورهاست.

منابع تولید: در علم اقتصاد مجموعه عواملی که موجب ایجاد کالاها و خدمات می‌شوند، منابع یا عوامل ساخت نام دارند. از ترکیب انعطاف‌پذیری و قابلیت تغییرپذیری مزیت عوامل تولید، می‌توان کالاهای متنوعی ایجاد کرد. این منابع به منابع اقتصادی نیز معروف‌اند. برخی منابع، مانند اکسیژن موجود در هوا فراوان بوده و افراد برای دریافت آن‌ها پولی پرداخت نمی‌کنند. منابع اقتصادی عبارتند از: منابع طبیعی؛ منابع انسانی؛ سرمایه مادی.

برای تولید، مقادیر متفاوتی از محصول در نسبت‌های متفاوت، فرض می کنیم که یک عامل متغیر وجود دارد. دوره‌ای که در نظر می گیریم، دوره کوتاه‌مدت است؛ که تمام عوامل، به‌جز یکی ثابت در نظر گرفته می‌شود. شکل این تابع، به‌صورت زیر ترسیم می‌شود که در آن، تولید کل با ( Total Product) و تولید متوسط با Average Product و تولید نهایی با Marginal Product نمایش داده می‌شود.

تولید

تولید کل

گاهی به آن محصول کل یا تولید فیزیکی کل نیز گفته می‌شود، عبارت از ماکزیمم مقدار محصولی است که می‌توان با هر ترکیب خاصی از نهاده‌های متغیر و ثابت تولید نمود. در واقع توابع آن کوتاه‌مدت، کل مقدار محصول را به مقدار نهاده متغیر ارتباط می‌دهند. یادآوری این نکته ضروری است که فرآوری کل مربوط به یک محصول است.

به عبارت دیگر نمیتوان مقادیر کالاهای مختلف را با یکدیگر جمع کرد. بنابراین فقط در ارتباط با یک محصول همگن تعریف می‌شود

تولید نهائی (Marginal Product)

محصول نهائی عبارت از محصول اضافی (Extra output)، حاصل از به‌کارگیری یک واحد اضافی نهاده متغیر است. به بیان دیگر فراوری نهائی در هر سطحی از محصول، خالص اضافه شده به فراوری  کل در اثر اضافه نمودن یک واحد بیشتر نهاده متغیر است.

همچنین می‌توان گفت MP عبارت از تغییر در TP است که در اثر یک واحد تغییر در نهاده متغیر ایجاد می‌شود. البته در تمام تعاریف سایر نهاده‌ها ثابت فرض می‌شود. بنابراین در تعریف MP توجه به نکات زیر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است:

۱- MP در هر سطحی از محصول تعریف می‌شود. ۲- MP مربوط به یک نهاده متغیر (مثل نیروی کار) است. ۳- سایر نهاده‌ها ثابت هستند.

متوسط (Average Product)

تولید یا محصول متوسط یک نهاده متغیر، مقدار محصول فراوری شده به ازاء هر واحد آن نهاده در هر سطحی از محصول است. در واقع AP از تقسیم تولید کل حاصل از یک‌سری نهاده (اعم از ثابت و متغیر) به مقدار نهاده متغیر مورد استفاده به‌دست می‌آید. به بیان دیگر برای محاسبه مقدار تولید متوسط یک نهاده متغیر بایستی مقدار کل مربوط به نقطه موردنظر تابع تولید را بر تعداد واحدهای نهاده متغیر تقسیم نمود.

در تعریف تولید متوسط نیز توجه به نکات زیر اهمیت دارد:

۱- متوسط در هر سطحی از محصول تعریف می‌شود. ۲- متوسط مربوط به یک نهاده متغیر در تولید یک محصول خاص است. ۳- سایر نهاده‌های تولید ثابت فرض می‌شوند.

مداوم

در صنایع اتفاق می افتد که برای مدت طولانی مشغول تولید یک محصول خاص می باشند .مانند کارخانه های سیمان و سی دی ، استمپر و دی وی دی

CD

متناوب

در صنایعی دیده می شود که انواع محصولات را با ابعاد و مشخصات متفاوت فرآوری می کنند و جریان در آنها مداوم نیست مانند تولیدکنندگان لوازم خانگی